Mam wyrok wydany przez zagraniczny sąd i co dalej mogę z nim zrobić? Dzisiejszym postem chcielibyśmy przybliżyć Wam temat uznawania w Polsce orzeczeń sądów zagranicznych wydawanych w sprawach cywilnych – zarówno wyroków wydanych w procesie, jak i postanowień sądów, wydanych w trybie nieprocesowym. A także – rozstrzygnięć wydawanych sprawach cywilnych przez organy administracyjne państw obcych.
Uwaga!! Przedmiotem uznania mogą być jedynie orzeczenia sądu, które wywołują dla strony postępowania skutki w sferze materialnoprawnej (regulują jej obowiązki lub prawa). W tym trybie uznaniu nie podlegają ugody sądowe, które zostały zawarte przed sądem zagranicznym lub przez niego zatwierdzone, a także postanowienia sądu, które mają skutki jedynie procesowe (czyli są związane z przebiegiem postępowania).
Uznanie orzeczenia sądu zagranicznego to nic innego jak rozszerzenie jego skuteczności, na obszar państwa uznającego.
Uwaga!! Uznanie orzeczenia sądu zagranicznego nie jest tożsame z jego wykonalnością.
Uznanie orzeczenia sądu zagranicznego wydanego w sprawach cywilnych następuje z mocy prawa, bez konieczności przeprowadzania jakiegokolwiek postępowania na terytorium państwa uznającego. Wyjątkiem są tu jednak przeszkody określone w art. 1146 polskiego kodeksu postępowania cywilnego.
Orzeczenie nie podlega uznaniu, jeżeli:
1) nie jest prawomocne w państwie, w którym zostało wydane;
2) zapadło w sprawie należącej do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich;
3) pozwanemu, który nie wdał się w spór co do istoty sprawy, nie doręczono należycie i w czasie umożliwiającym podjęcie obrony pisma wszczynającego postępowanie;
4) strona w toku postępowania była pozbawiona możności obrony;
5) sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zawisła w Rzeczypospolitej Polskiej wcześniej niż przed sądem państwa obcego;
6) jest sprzeczne z wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu polskiego albo wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu państwa obcego, spełniającym przesłanki jego uznania w Rzeczypospolitej Polskiej, zapadłymi w sprawie o to samo roszczenie między tymi samymi stronami;
7) uznanie byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (klauzula porządku publicznego).
Uwaga!! Orzeczenia sądów zagranicznych wydane przed 1 maja 2004 r. (w przypadku państw członkowskich UE) lub przed 1 lipca 2009 r. (w przypadku państw spoza UE) dotyczące obywatela polskiego mogą wywołać skutki na terytorium Polski jedynie po przeprowadzeniu postępowania przed sądem okręgowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania w Polsce. W sytuacji, gdy obie strony postępowania mieszkają za granicą właściwym będzie Sąd Okręgowy w Warszawie.
